محیط زیست دریایی

دریاها، زیستگاه بسیاری از جانوران و موجودات هستند. در اعماق دریاها هزاران گونه گیاهان دریایی حضور دارند و میلیون ها قطعه ماهی در آب ها زندگی می کنند. حضور تعداد زیادی از گونه ها، لزوم حفاظت از دریاها را بیش از پیش برجسته می کند. بدون تردید اصلی ترین عامل آلودگی دریاها و در کل همه آلودگی ها انسان ها هستند. عدم دقت در عبور نفت کش های عظیم و غول پیکر از دریاها و همچنین نشست کوچکترین ماده ای به آب، صدمات جبران ناپذیری به دریاها وارد می کند. به علت روان بودن آب و توانایی نفوذ در همه سطوح یک آلودگی کوچک ممکن است کیلومترها دور رفته و گسترش یابد. همچنین ممکن است در این مسیر هزاران گونه گیاهی و جانوری در آب را نیز آلوده و یا حتی نابود کند.
چنانچه به هنگام عبور نفت کش ها اقدامات حفاظتی و پیشگیرانه ای نظیر کنترل مخزن سوخت و فرسوده نبودن نفت کش در نظر گرفته شود مطمئناً خطرات احتمالی آلودگی های آب بشدت کاهش می یابد. در اتحادیه اروپا کشتی های فرسوده اجازه فعالیت در آب راه ها را ندارند و پس از سپری شدن مدت زمان استاندارد عمر کشتی، از رده خارج می شوند. تجهیزات الکترونیکی پیشرفته نظیر سیستم موقعیت یاب جهانی (GPS) نیز به یافتن محل دقیق کشتی در صورت بروز سانحه کمک می کند. همچنین وسایل هشداردهنده نیز کوچکترین اختلال را گزارش می دهند.
نفت کش ها و کشتی های حامل مواد سمی درمواقع نامساعد بودن هوا اجازه حرکت ندارند و در برخی کشورها در چنین شرایطی اجازه سوختگیری نیز داده نمی شود. عبور مواد سمی از روی سطح دریاها همواره خطرات فراوانی به دنبال داشته است. ترکیب مواد سمی با آب ممکن است به ایجاد ماده سمی به مراتب قوی تری منجر شود؛ و آنگاه فاجعه ای زیست محیطی و غیرقابل کنترل را شاهد باشیم. آلودگی آب همچون سایر آلودگی ها قابل پیشگیری است اما کنترل و مقابله با آن هزینه های زیادی را به دنبال دارد و تقریباً غیرقابل جبران است.
قوانین و معاهدات بین المللی زیادی درباره حمل ونقل دریایی به تصویب رسیده است. این معاهدات هر اندازه سختگیرانه تر باشد منافع بیشتری برای محیط زیست در بردارد. بسیاری از این معاهدات و کنوانسیون ها جنبه اجرایی و عملیاتی پیدا نکرده است. کارشکنی برخی کشورها بخصوص آمریکا در ممانعت از اجرای برخی قوانین باعث بی اعتبار شدن این معاهدات بین المللی شده است. نشت مواد زاید به رودخانه ها نیز از جمله دلایل آلودگی آب ها است. در کنار رودخانه ها، به دلیل حضور و سکونت افراد و موجودات زنده تأثیرات آلودگی بر آنها نیز بیشتر است. استفاده از این آب های آلوده علاوه بر بیماری های پوستی، بیماری های خطرناک و کشنده گوارشی را نیز به دنبال دارد.
در بسیاری از موارد دیده شده که کارخانه ها فاضلاب های صنعتی خود را که حاوی مقادیر زیادی مواد سمی هستند به رودخانه ها می ریزند، و این علاوه بر ایجاد آلودگی باعث اختلال در اکوسیستم و تغییر در چرخه طبیعی می شود. استفاده از فیلترهای مخصوص که مواد سمی را جذب و مانع انتشار آنها می شود از جمله راه های مؤثر کاهش آلودگی ها است. آنچه مسلم است آن که نمی شود، تنها با تصویب چند معاهده و کنوانسیون بین المللی انتظار داشته باشیم که آلودگی ها به حداقل ممکن برسد؛ بلکه باید اقدامات مؤثر عملی جهت مقابله هر چه بیشتر با گسترش روزافزون آلودگی ها انجام داد تا دیگر شاهد بروز آلودگی های زیست محیطی بخصوص آلودگی آب ها نباشیم.  

 

منبع:سایت انجمن جبهه طبیعت